رابطه اقتصاد مقاومتی و کشاورزی رابطه ای دو سویه و با ارتباطات متقابل فراوان است. کشاورزی میتواند به عنوان یکی از ارکان مهم اقتصاد مقاومتی مطرح باشد و نقش مهمی در رسیدن به اهداف اقتصاد مقاومتی داشته باشد و از طرف دیگر اقتصاد مقاومتی نیز بر فرآیندها، تولیدات و حمایت هایی که از کشاورزی میشود تاثیرگذار است ، هما نطور که پیشتر نیز بدان اشاره شد اقتصاد مقاومتی اصولی دارد که بر حمایت از تولیدات داخلی، جلوگیری از هدر رفتن ارزهای باارزش نفتی و واردات بی رویه بنا شده است ، اگر به این اصول حقیقتا وفادار باشیم بخش کشاورزی کشور تحولی جدی را شاهد خواهد بود.
رابطه اقتصاد مقاومتی و کشاورزی رابطه ای دو سویه و با ارتباطات متقابل فراوان است. کشاورزی میتواند به عنوان یکی از ارکان مهم اقتصاد مقاومتی مطرح باشد و نقش مهمی در رسیدن به اهداف اقتصاد مقاومتی داشته باشد و از طرف دیگر اقتصاد مقاومتی نیز بر فرآیندها، تولیدات و حمایت هایی که از کشاورزی میشود تاثیرگذار است ، هما نطور که پیشتر نیز بدان اشاره شد اقتصاد مقاومتی اصولی دارد که بر حمایت از تولیدات داخلی، جلوگیری از هدر رفتن ارزهای باارزش نفتی و واردات بی رویه بنا شده است ، اگر به این اصول حقیقتا وفادار باشیم بخش کشاورزی کشور تحولی جدی را شاهد خواهد بود.
فعالیت های اقتصادی و یا کسب و کارها در سه حوزه مجزا تقسیم بندی شده اند:
صنعت، تجارت و کشاورزی
میدانیم که امروزه بسیاری از فعالیت های اقتصادی به صورت مشترک و با همکاری کشورها با یکدیگر اداره میشوند. بسیاری از فعالیت های صنعتی در ایران و جهان بدون سرمایه های خارجی، مواد اولیه یا نیروی متخصص بین المللی از کار باز میمانند. از دیگر سو فهم تجارت و صحبت در مورد واردات و صادرات بدون ارتباطات گسترده مالی با جهان بسیار دشوار است. در این میان تنها بخشی که میتوان با تکیه بر دانش بومی، ظرفیت های سرمایه ای داخل کشور و استفاده از ظرفیت کارآفرینی داخلی به اداره آن پرداخت بخش کشاورزی است.
باید توجه داشته باشیم که کاهش واردات در برخی زمینه ها موجب آسیب به اقتصاد کشور خواهد شد. این که بیان میشود ارز با ارزش حاصل از فروش نفت باید با دقت و در موارد ضروری مصرف شود به همین مطلب اشاره دارد. واردات برخی از مواد اولیه یا تجهیزاتی که در صنعت به کار میرود و یا برخی داروها را نمیتوان کاهش داد. اما کاهش یا توقف واردات برخی محصولات به هیچ وجه مشکلی ایجاد نخواهد کرد. کاهش یا توقف واردات بخش کشاورزی نیز از این قبیل است که دولت محترم در ماههای اخیر با درایت اقدام به توقف آن نموده اند طرفه این که بسیاری از محصولات کشاورزی که سابقا وارد میشدند در کشور نیز تولید شده و یا امکان تولید بیشتر یا با کیفیت بهتر آن در کشور وجود داشته است حال تحریم های اعمال شده بر علیه کشورمان موجب شده تا دولت در تخصیص ارز با دقت و وسواس بیشتری عمل نموده و از واردات چنین محصولات مصرفی اجتناب نماید. این امر فرصت بسیار مقتضی را در اختیار بخش کشاورزی قرار داده است و نهادهای مسئول کشور در این حوزه میتوانند با تمرکز بر تولید تغییر عمده ای را رقم بزنند.
یکی از بنیان های اقتصاد مقاومتی خرید کالای داخلی در جهت حمایت از تولیدکننده و منع واردات عنوان شده است. اگر در فرهنگ مصرف ایرانیان، مصنوعات و تولیدات صنعتی کشورمان در اولویت قرار ندارند، در تولیدات و محصولات کشاورزی این وضوع بالعکس است؛ به عبارتی به دلیل کیفیت بهتر تولیدات کشاورزی ایران به واسطه شرایط بی نظیر جغرافیایی و آب و هوایی و همچنین تضمین سلامت این محصولات، ایرانیان عنایت بیشتری به محصولات کشاورزی تولید داخل نسبت به سایر محصولات وارداتی دارند. این امر کشور را از صرف هزینه سنگین برای فرهنگ سازی در این زمینه بی نیاز کرده و خاطر نشان میسازد که مسئولین و مدیران بخش کشاورزی می بایست توجه خود را تنها معطوف به افزایش کیفی و کمی تولیدات کشاورزی و سایر صنایع مرتبط با آن نمایند.
لذا اگر مردمی بودن، خصوصی بودن، تولیدزا بودن و پربازده بودن را بتوان از شاخص های اقتصاد مقاومتی دانست، بلا شک کشاورزی اقتصادی مقاوم است .
کشاورزی در ایران هم مزیت های تولید داخلی را به کمال داراست، و هم میتواند با تمرکز و تقویت سرمایه های کوچک در داخل کشور و بی نیاز از سرمایه گذاری های خارجی فعالیت کند. بدین ترتیب تحقق اقتصاد مقاومتی در سایه تقویت بخش کشاورزی میسر میشود. و برای نیل به اهداف اقتصاد مقاومتی علاوه بر کارکرد بهتر نهادهای مسئول در زمینه کشاورزی هم چون وزارت جهاد کشاورزی، نیاز به شکل گیری نهادهایی جدید همچون بنگاههای کارآفرین در بخش کشاورزی با تکیه بر توان و سرمایه مردمی به شدت احساس میشود. حذف موانع آشکار توسعه کشاورزی در کشور، لزوم برنامه ریزی منسجم تولید، ارائه تسهیلات حمایتی و حمایت از تولیدات کشاورزی از مهمترین راهبردهای دستیابی به افقهای خودکفایی و استقلال در بخش کشاورزی است.
--------------------------------------------------------------
پی نوشت :
نشریه آینده نگر – شماره چهاردهم – مرداد و شهریور 91
| اشتراک این مطلب در : |  |  |  |  |  |  |  |  |  |